środa, 13 grudnia 2023

Wystawa "Wspólne dziedzictwo. Społeczne organizacje żydowskie w Białymstoku" w Bibliotece Głównej

Od końca listopada w Bibliotece Uniwersyteckiej im. Jerzego Giedroycia, w gmachu Biblioteki Głównej (kampus, ul. Ciołkowskiego 1R), można obejrzeć wystawę „Wspólne dziedzictwo. Społeczne organizacje żydowskie w Białymstoku”, przygotowaną z okazji 80. rocznicy wybuchu powstania w białostockim getcie (wystawa była prezentowana latem na Rynku Kościuszki). Na ośmiu obszernych i bogato ilustrowanych tablicach autorzy zaprezentowali aktywność żydowskich organizacji społecznych działających w Białymstoku przed II wojną światową.

Fragment planszy wystawy na metalowej kracie.

środa, 22 listopada 2023

Tygodnik Mód i Powieści

W Encyklopedii wiedzy o prasie prasę kobiecą definiuje się jako grupę czasopism (przeważnie tygodników), których profil kształtowany jest pod kątem potrzeb czytelniczych kobiet oraz ich aktualnego położenia społecznego. I tak rozumiana prasa kobieca ma na ziemiach polskich długą historię. Pierwsze pismo skierowane do pań – Wanda: tygodnik polski płci pięknej i literaturze poświęcony – ukazywało się już w latach 1820-1822. Jednak zarówno ono, jak i kolejne charakteryzowały się dość wąskim zakresem tematycznym. W warunkach niewoli narodowej i ograniczonej wolności słowa nie podejmowano kwestii politycznych, pozostając w kręgu „bezpiecznych” spraw domu i rodziny. Nieobecność poważnych zagadnień była też konsekwencją przypisania odmiennych ról społecznych każdej z płci.

Strona tytułowa z 1 numeru "Tygodnika Mód i Powieści" z 1876 r.
Źródło: Crispa - biblioteka cyfrowa Uniwersytetu Warszawskiego.

czwartek, 9 listopada 2023

Kolekcje cyfrowe Biblioteki Uniwersyteckiej - zbiory kartograficzne

W październiku 2023 r. Biblioteka Uniwersytecka z sukcesem zakończyła kolejny projekt dofinansowany przez Ministerstwo Edukacji i Nauki w ramach programu Społeczna odpowiedzialność nauki – Wsparcie dla bibliotek naukowych (umowa nr SONB/SP/548472/2022, wysokość dofinansowania 31 982,00 zł). Tym razem celem projektu była budowa strony internetowej prezentującej kolekcje cyfrowe Biblioteki Uniwersyteckiej. W pierwszej kolejności podjęliśmy się zadania digitalizacji, opracowania i udostępnienia online ponad 200 historycznych dokumentów kartograficznych znajdujących się w zbiorach Biblioteki. Efekty naszych działań można oglądać na stronie Kolekcje cyfrowe Biblioteki Uniwersyteckiej – zbiory kartograficzne.


wtorek, 23 maja 2023

Moja, Twoja, Nasza – Biblioteka… i patio

W dniach od 8 do 15 maja obchodziliśmy w całej Polsce Tydzień Bibliotek. Motywem przewodnim tegorocznej XX edycji było hasło Moja, Twoja, Nasza – Biblioteka. Głównym przedsięwzięciem zorganizowanym przez pracowników Biblioteki Uniwersyteckiej była zmiana aranżacji na wewnętrznym dziedzińcu naszej siedziby (atrium / patio), które znajduje się na pierwszym piętrze budynku i rozszerza powierzchnię czytelni o dodatkowy teren rekreacyjny [1].


środa, 5 kwietnia 2023

Książka z Biblioteki Pracowników Elektrowni Białostockiej im. dyr. Kazimierza Riegerta w zbiorach BU

Wśród kamieni milowych historii Białegostoku z pewnością powinien się znaleźć moment oddania do użytku elektrowni miejskiej. Do listopada 1910 r. nasze miasto było pogrążone w ciemnościach i trudno nawet wyobrazić sobie, jak bardzo wpływało to na codzienne życie mieszkańców oraz ich bezpieczeństwo. Radzono sobie z tym w różny sposób – ulice w newralgicznych punktach były przez wiele dekad oświetlane lampami naftowymi, kilkakrotnie próbowano instalować oświetlenie gazowe, krótko w 1897 r. działało tymczasowe oświetlenie elektryczne, a więksi fabrykanci instalowali doraźnie dynamomaszyny. Wydarzenia związane z pogromem w 1906 r. spowodowały, że władze gubernialne zaczęły jeszcze silniej naciskać na włodarzy Białegostoku, aby w mieście zainstalowano elektryczne oświetlenie ulic. Wreszcie w 1908 r. zawarto umowę z Towarzystwem Przedsiębiorstw Elektrycznych w Berlinie, które miało za zadania wybudować i uruchomić elektrownię oraz eksploatować ją na podstawie 50-letniej koncesji. Z pewnym opóźnieniem elektrownię oddano do użytku w 1910 r., początkowo tylko na potrzeby oświetlenia ulicznego, ale bardzo szybko zaczęto także podłączać do sieci energetycznej odbiorców prywatnych.

Pieczęć Biblioteki Pracowników Elektrowni Białostockiej
 im. dyr. Kazimierza Riegerta.

poniedziałek, 13 marca 2023

Portret Mikołaja Kopernika z kolekcji Gabinetu Ryszarda Kaczorowskiego

Wśród kopernikanów w Bibliotece Uniwersyteckiej szczególne miejsce zajmuje eksponat z kolekcji Gabinetu Prezydenta Kaczorowskiego o numerze inwentarzowym GPK-109. Jest to malowidło o wymiarach 66 x 56 cm, z napisem na podobraziu: KOPIA PORTRETU MIKOŁAJA KOPERNIKA Z 1580 r. W MUZEUM W TORUNIU. Wyk JÓZEF FLIK w 1999 r. autorstwa byłego dziekana Wydziału Sztuk Pięknych, wieloletniego pracownika Muzeum Okręgowego w Toruniu i konserwatora malarstwa. Zmarły w 2021 r. prof. dr hab. Józef Flik uchodził za najwybitniejszego znawcę portretów wielkiego astronoma.
Portret gimnazjalny Mikołaja Kopernika.
Fot. Ludwig Schneider / Wikimedia. - Own work, CC BY-SA 3.0

czwartek, 2 marca 2023

"Starosielce. Metryka wsi i ludzi" - wykład w ramach obchodów 15-lecia cyklu Podlasie w Badaniach Naukowych

W 2008 r. ówczesny rektor Uniwersytetu w Białymstoku prof. dr hab. Jerzy Nikitorowicz wysunął pomysł zainicjowania cyklu popularno-naukowych wykładów, które pod hasłem Podlasie w badaniach naukowych miały być realizowane przez Bibliotekę Uniwersytecką im. Jerzego Giedroycia. Celem tej inicjatywy miała być popularyzacja badań realizowanych przez pracowników naukowych Uniwersytetu odnoszących się do kwestii związanych z regionem i szeroko rozumianym Podlasiem. Cykl skierowany był nie tylko do studentów, ale także uczniów szkół średnich, którzy otrzymywali w ten sposób możliwość poznania białostockiego środowiska naukowego oraz uzyskania rzetelnej wiedzy o regionie. Wykład inauguracyjny Na tropie rękopisów bazylianów suparskich (1602-1839) wygłosił dr hab. Józef Maroszek, prof. UwB. Od tamtej pory odbyło się 55 spotkań. Część miała miejsce w gmachu Biblioteki Uniwersyteckiej, po 2015 r. w różnych lokalizacjach, m.in. w budynkach uczelnianych w kampusie UwB, a także w formie „wyjazdowej” w białostockich szkołach średnich.
28 lutego 2023 r. zainaugurowaliśmy jubileuszowy 15 rok cyklu Podlasie w badaniach naukowych. Z tej okazji w nowym gmachu Biblioteki Głównej w kampusie UwB miał miejsce wykład Starosielce. Metryka wsi i ludzi wygłoszony przez dr Edytę Bezzubik i mgr. Wiesława Wróbla, pracowników Biblioteki Uniwersyteckiej. Są oni autorami książki o tym samym tytule, która ukazała się pod koniec 2022 r. nakładem Fundacji Ochrony Zabytków „Na Rubieży”.

Publikacja Starosielce. Metryka wsi i ludzi autorstwa Edyty Bezzubik i Wiesława Wróbla,
pracowników Biblioteki Uniwersyteckiej (fot. J. Kępko)