21. Międzynarodowe Targi Książki w Krakowie

W dniach 26-29 października w EXPO Kraków odbyły się 21. Międzynarodowe Targi Książki w Krakowie. Ich motto zostało zaczerpnięte z dzieła portugalskiego pisarza Fernanda Pessoi Księga Niepokoju spisanej przez Bernarda Soaresa, pomocnika księgowego w Lizbonie – "Czytam i staję się wolny". Gościem honorowym wydarzenia – podobnie jak dwa lata temu w Warszawie - była Francja, państwo z największą liczbą laureatów literackiej Nagrody Nobla. Dzięki temu można było nie tylko zapoznać się z bogatą ofertą francuskich wydawnictw, oferujących literaturę piękną dla dzieci i dorosłych oraz oczywiście komiksy, ale i sprawdzić swoją wiedzę na temat tego kraju czy nawet skosztować kuchni – na stoisku Carrefoura grupa kucharzy serwowała przygotowywane na miejscu dania inspirowane przepisami zawartymi w wydanej kilka miesięcy temu książce kucharskiej Z miłości do smaku. Duże zainteresowanie wzbudziły także trwające całą sobotę warsztaty związane z serią Było sobie… – nic dziwnego, jako że wielu z nas poznawało tę serię (lub właśnie poznaje) jako dzieci. Co więcej, francuska pisarka Arlette Cousture, znana z powieści Dzieci stamtąd, otrzymała z rąk prezydenta Krakowa Jacka Majchowskiego wyjątkową odznakę "Honoris Gratia" za szczególne zasługi w promocji miasta.

Według szacunkowych danych w tym roku krakowskie targi odwiedziło niemal 70 tysięcy odwiedzających. Co ich przyciągnęło? Zapewne robiąca wrażenie lista około 700 wystawców z ponad 20 krajów (w tym po raz pierwszy niezależne wydawnictwo z Sankt Petersburga). Ale prawdopodobnie jeszcze większą zachętą była imponująca liczba niemal 760 autorów i gości specjalnych, ze szczególnym wskazaniem na francuskiego pisarza Erica-Emmanuela Schimtta, bestsellerową szwedzką autorkę kryminałów Camillę Läckberg czy jednego z najpopularniejszych amerykańskich twórców Nicholasa Sparksa (który ostatni raz brał udział w polskich targach książki w latach 90.) – by zdobyć ich autografy, trzeba było spędzić w kolejkach nawet dwie godziny. Sporą ilość entuzjastów gromadzili również polscy twórcy: Olga Tokarczuk, Łukasz Orbitowski, Adam Zagajewski, Katarzyna Bonda, Marek Krajewski, Remigiusz Mróz, Zygmunt Miłoszewski, Jakub Małecki, Elżbieta Cherezińska, Sylwia Chutnik, Jacek Dukaj, Mariusz Szczygieł, Wojciech Orliński, Katarzyna Grochola, Magdalena Witkiewicz, Katarzyna Berenika Miszczuk, a także podróżniczki Nela Mała Reporterka, Martyna Wojciechowska, Beata Pawlikowska czy stały bywalec różnych targów Wojciech Cejrowski. Tegoroczne targi były również okazją do spotkania takich znanych osób jak o. Leon Knabit, Jurek Owsiak, członkowie Budki Suflera, Robert Biedroń, Marek Kamiński, Katarzyna Tusk czy Jerzy Stuhr. Niektórzy goście, jak chociażby prof. Jerzy Bralczyk czy znany z serii o Kłamcy Jakub Ćwiek, spędzili na targach chyba cały dzień, przenosząc się z jednego stoiska na drugie.

Ogromnym plusem krakowskich targów jest różnorodność oferty. I mowa tu nie tylko o programie towarzyszącym – wykładach, wystawach czy spotkaniach z autorami - który rozpoczął się już pierwszego dnia. Podczas inauguracji wydarzenia ogłoszono Ambasadorów Międzynarodowych Targów Książki w Krakowie – czyli osoby wspierające ich ideę oraz promujące czytelnictwo. Został nim m.in. pisarz Janusz L. Wiśniewski, wybrany przez czytelników w internetowym głosowaniu. 26 października ogłoszono również laureata prestiżowej Nagrody im. Jana Długosza (określanej mianem polskiego Nobla w dziedzinie humanistyki, która w tym roku obchodziła dwudziestolecie), wybranego spośród rekordowej liczby 75 zgłoszeń. Otrzymał ją Przemysław Czapliński za publikację Poruszona mapa, przedstawiającą mentalny obraz Polski w polskiej literaturze. Natomiast w sobotę i niedzielę można się było spotkać z laureatami innej nagrody – Nagrody Fandomu Polskiego im. Janusza A. Zajdla, przyznawanej najlepszym polskim utworom fantastycznym. Stałym punktem programu wydarzenia są również liczne konkursy: m.in. na książkę edytorsko doskonałą, najlepszą książkę na jesień, najlepszy podręcznik i skrypt akademicki. COTG PTTK wraz z Wydawnictwem „Karpaty” także w tym roku zorganizował międzynarodowy konkurs na najlepsze wydawnictwa o górach, którego celem jest promocja wartościowych wydawnictw o tematyce górskiej.

Autorzy na Targach Książki w Krakowie:

Magdalena Witkiewicz i Alek Rogoziński

Nikola Kucharska

Katarzyna Berenika Miszczuk

Jakub Ćwiek na stoisku Nagrody Fandomu Polskiego im. Janusza A. Zajdla

Na uczestników targów czekała również obfitość tematycznych „salonów”. Działał przede wszystkim Salonik Literacki, gdzie można było posłuchać rozmów z zaproszonymi gośćmi; 28 października ruszyła specjalna Strefa Autorów, gdzie można było otrzymać autograf najpopularniejszych twórców. Po raz trzeci zorganizowano Salon Komiksu, a specjalnie dla najmłodszych czytelników przygotowano Salon Książki Dziecięcej i Młodzieżowej oraz Dziecięcą Strefę Warsztatową. Natomiast w Salonie Wydawców Religijnych i Salonie Wydawców Naukowych swoją ofertę miały możliwość zaprezentować różne oficyny. Ponadto podczas dwóch pierwszych dni targów w Centrum Książki Przyrodniczej (Księgarni) Instytutu Botaniki PAN funkcjonował Salon Książki Przyrodniczej, gdzie prezentowano i prowadzono sprzedaż publikacji o tematyce biologiczno-przyrodniczej. Działał również Ostry Dyżur Literacki – akcja skierowana do dzieci podejrzewanych o „alergię na czytanie”. Jak tłumaczyła Agnieszka Szymańska z portalu CzasDzieci.pl: My jednak nie wierzymy, że dzieci nie lubią czytać. Po prostu nie trafiły jeszcze na odpowiednią książkę, dlatego z okazji Ostrego Dyżuru Literackiego zapraszamy do siebie ekspertów z dziedziny literatury dziecięcej, przebieramy ich w kitle lekarskie i w tej scenerii przeprowadzany jest poważny wywiad medyczny z naszymi małymi pacjentami. Co ciekawe w tej konwencji dzieci się przed nami otwierają i razem wyszukujemy książki, które dziecko zainteresują. Na koniec wywiadu, zawsze wystawiamy receptę” [1].

Targi w Krakowie były nie tylko okazją do zakupu nowych książek, ale i do wymiany tych przeczytanych lub zbędnych w domowych biblioteczkach na inne. Już po raz dwunasty we współpracy z „Gazetą Wyborczą”, Publio.pl i Wojewódzką Biblioteką Publiczną w Krakowie zorganizowano akcję „Książka za książkę”, w ramach której za przyniesienie zbędnych egzemplarzy można było otrzymać darmowe e-booki oraz rabaty na nowe tytuły u wybranych wystawców. Oczywiście przynoszone książki musiały być w miarę aktualne oraz w dobrym stanie. Zebrane woluminy (w zeszłym roku było ich ponad 30 tysięcy) zostaną przekazane małopolskim bibliotekom. Podobną akcję – nazwaną „Z półki na półkę” - zorganizował serwis Lubimyczytac.pl. W niedzielę, 29 października, w godzinach 14.00-16.00 można było już przeczytane lub nietrafione książki wymienić na te przyniesione przez innych czytelników lub na nowości dostarczone przez współpracujące wydawnictwa oraz księgarnie. Oczywiście należało trzymać się obowiązujących zasad, czyli zabrać tyle egzemplarzy, ile się przyniosło (maksymalnie pięć tytułów) oraz książki dziecięce wymieniać tylko na inne tytuły dla dzieci. Ponadto przyjmowane były tylko pozycje w dobrym stanie, wydane po 2000 roku.

Tyle o programie targów, a jak było pod względem organizacyjnym? Starano się na różne sposoby zadbać o wygodę odwiedzających. Zapewniono możliwość zakupienia nie tylko wejściówki on-line (tzw. ekobiletu), ale i fizycznego biletu w przedsprzedaży. Ponadto spod pobliskiego Centrum Handlowego M1 do EXPO Kraków kursowały darmowe busy, a właściciele aut mogli zostawić swoje pojazdy na specjalnie wynajętym parkingu. Także w tym roku przygotowano udoskonaloną, bezpłatną aplikację targową zawierającą pełny program, interaktywną mapę stoisk i listę autorów. Pierwszego dnia Targów została także zaprezentowana inna aplikacja - „Złap Pegaza w Krakowie”, stanowiąca alternatywny przewodnik po Krakowie. Użytkownik ma w niej do wyboru siedem tras przygotowanych m.in. przez krakowskich pisarzy oraz zagranicznych autorów mieszkających w tym mieście od lat.

Teraz trochę o minusach. Targi zajmowały dwie duże, prostokątne sale. Można się było przemieszczać z jednej do drugiej specjalnym łącznikiem albo przez hall wejściowy. Stoiska zostały ustawione wzdłuż ścian oraz w blokach na środku, a pomiędzy nimi pozostawiono przejścia. Niestety, przeważnie zbyt wąskie (szczególnie w weekend, kiedy odwiedzających było najwięcej), więc często przedostanie się do interesującego nas stoiska było bardzo utrudnione lub wręcz niemożliwe – szczególnie gdy po sąsiedzku autografy rozdawał jakiś bardzo popularny twórca. Organizatorzy zadbali o przestrzeń rekreacyjną, gdzie można było coś zjeść, odpocząć lub się przepakować. Lecz ponownie – nie została ona zbyt szczęśliwie umiejscowiona (na końcu hal „Wisła” i „Dunaj” oraz na antresoli przy wejściu głównym), ponadto miejsc do siedzenia było zbyt mało, toteż kupujący lokowali się czasem pod ścianami, potęgując jeszcze panujący w przejściach tłok. Niezbyt miłe wspomnienia wiążą się dla niektórych także z czekaniem w kolejkach na zdobycie autografu literackich gwiazd – szczególnie w przypadku Camilli Läckberg, która dodatkowo przybyła na spotkanie spóźniona. Dobrze, że co roku targi odwiedza coraz więcej miłośników literatury, że wzrasta ilość wystawców i zaproszonych gości. Wydaje się jednak, że organizatorzy powinni po raz kolejny rozważyć przeniesienie całej imprezy do większych pomieszczeń, co pozwoliłoby uniknąć wielu niemiłych sytuacji.

Plan EXPO Kraków podczas tegorocznej edycji Targów
(źródło: http://ksiazka.krakow.pl/pl/dla-zwiedzajacych/lista-wystawcow.html)

21. Międzynarodowe Targi w Krakowie już się zakończyły, ale za pół roku czekają nas VII Międzynarodowe Targi Książki w Białymstoku!

opr. mgr Ewa Witkowska
fot. mgr Monika Dziejma, mgr Ewa Witkowska

Zródło: LoveKraków.pl.


Przypisy:
[1]  Cyt. za: Książkowy port lotniczy, dostęp: 31.10.2017.

Bibliografia:
1. Targi Książki w Krakowie - oficjalna strona wydarzenia, dostęp: 31.,10.2017.
2. Materiały prasowe.