Międzynarodowy Tydzień Otwartej Nauki (Open Access Week)

Międzynarodowy Tydzień Otwartej Nauki (Open Access Week) to wydarzenie międzynarodowe o dużym zasięgu oddziaływania - przede wszystkim w środowiskach naukowych, ale także wśród wszystkich osób zainteresowanych wiedzą oraz nauką. Jego inicjatorem jest międzynarodowa organizacja Scholarly Publishing and Academic Resources Coalition (SPARC), która co roku określa daty i temat przewodni wydarzenia. Od początku jego istnienia uczelnie, instytuty badawcze, biblioteki i organizacje pozarządowe z całego świata, zaangażowane w budowanie otwartej nauki, wykorzystują go do pozyskiwania nowych zwolenników otwartości w nauce oraz edukowania na temat otwartego dostępu. W Polsce obchody Tygodnia Otwartej Nauki koordynuje Koalicja Otwartej Edukacji (KOED), zrzeszająca instytucje naukowe, kulturalne i organizacje non-profit (przykłady różnych działań można znaleźć na oficjalnej stronie).

By art designer at PLoS,
 CC BY-SA 3.0, Wikimedia Commons 

Biblioteka Uniwersytecka im. Jerzego Giedroycia w Białymstoku od 2012 r. aktywnie włącza się w obchody Tygodnia Otwartej Nauki. Przez pierwsze trzy lata organizowała spotkania, na których wykłady wygłaszali zaproszeni goście. Byli to: mgr Małgorzata Rychlik z Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu (Budowanie repozytorium uczelnianego, 2012) oraz dwukrotnie dr Krzysztof Siewicz, pracownik Interdyscyplinarnego Centrum Modelowania Matematycznego i Komputerowego Uniwersytetu Warszawskiego (Otwarty dostęp do publikacji naukowych. Kwestie prawne, 2013; Negocjacja umów wydawniczych, 2014).

W kolejnych latach Biblioteka połączyła siły z fundacją Laboratorium Badań i Działań Społecznych „SocLab”. W 2015 zostały zorganizowane dwa webinaria. Pierwsze z nich nosiło tytuł Materiały naukowe i edukacyjne dostępne online – zasady ich wykorzystania i było skierowane do pracowników naukowych. Przeprowadziła je mgr Bożena Bednarek-Michalska, a jego współorganizatorem była Biblioteka Uniwersytecka w Toruniu. Kolejne, pokierowane przez trenerkę i ekspertkę od webinariów Dorotę Kostowską, dotyczyło kwestii samych webinariów. a towarzyszył mu wykład Webinarium – dobre spotkanie online. Co to jest? Jak to się robi? Dla kogo?.

Jeszcze więcej działo się w 2016 roku. 21 października odbyła się debata pod hasłem Open Access – jak efektywnie wykorzystać potencjał otwartej nauki?, w której głos zabrali zaproszeni przedstawiciele środowiska naukowego UwB oraz specjaliści. Dyskusję moderował dr hab. Emanuel Kulczycki – pracownik Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu. Natomiast cztery dni później chętni mogli wziąć udział w warsztatach Autopromocja – praktyczne zwiększanie widoczności prac naukowych w Internecie, które poprowadził socjolog mgr Andrzej Klimczuk.

W tym roku Tydzień Otwartej Nauki odbywa się w Polsce po raz ósmy, tym razem pod hasłem: Otwórz, aby... (Open in order to...). Potrwa od 23 do 29 października. Biblioteka Uniwersytecka w Białymstoku oraz Fundacja „SocLab” po raz kolejny wspólnie organizują wydarzenia na rzecz otwartości. Pierwszą akcją promocyjną jest publikacja zdjęć w mediach społecznościowych BU oraz UwB, na których przedstawiciele środowiska naukowego naszej uczelni prezentują wybrane hasła popierające otwieranie nauki. Natomiast 21 listopada odbędą się spotkania, na których zaproszeni prelegenci – Tomasz Lewandowski (Interdyscyplinarne Centrum Modelowania Matematycznego i Komputerowego Uniwersytetu Warszawskiego), współpracujący z KOED-em Kamil Śliwowski oraz dziennikarz i pisarz Edwin Bendyk - podzielą się swoją wiedzą na temat widoczności publikacji naukowych w Internecie. Będą omawiane m.in. następujące zagadnienia:

• co wpływa na wzrost widoczności zasobu w sieci
• w jaki sposób otwierać swoje prace, aby dać innym szansę na dostęp do nich
• rola mediów społecznościowych i wyszukiwarek naukowych w promowaniu dorobku
• kwestie prawne związane z otwartym dostępem.

mgr Agnieszka Gałecka-Golec
mgr Iwona Łojewska